Powszechnie uważa się, że suplementacja kolagenem nie ma najmniejszego sensu. Według wielu opinii kolagen, jako białko w przewodzie pokarmowym jest rozkładane do aminokwasów i nie może oddziaływać bezpośrednio na takie parametry skóry, jak nawilżenie, sprężystość i elastyczność. Jednak coraz więcej doniesień naukowych wskazuje na zasadność suplementacji  tym białkiem, wykazano że przyjmowanie kolagenu doustnie może stymulować syntezę endogennego kolagenu i wpływać na jędrność skóry. W tym artykule przedstawię badania, z których wynika że suplementacja kolagenem może przynosić efekty biologiczne, badania są z okresu 2013-2020, żadne z nich nie jest badaniem sponsorowanym.

Poniżej przedstawię wyniki najciekawszych badań naukowych, które potwierdzają skuteczność suplementacji kolagenem.

W pierwszym badaniu wzięło udział 69 kobiet w wieku 35-55 lat, zostały losowo przydzielone do grup otrzymujących 2,5 g lub 5,0 g hydrolizatu kolagenu lub placebo przez 8 tygodni. Już po 4 tygodniach suplementacji u kobiet stwierdzono istotnie statystycznie wyższy poziom elastyczności skóry, jednak poziom nawilżenia wzrósł w niewielkim stopniu.

Przeprowadzono dwa badania kliniczne z kontrolą placebo w celu oceny wpływu codziennej doustnej suplementacji peptydami kolagenowymi na nawilżenie skóry, na gęstość kolagenu. Doustna suplementacja peptydem kolagenowym znacznie zwiększyła nawilżenie skóry po 8 tygodniach stosowania. Znacząco wzrosła gęstość kolagenu w skórze właściwej.

Przeprowadzono randomizowane badanie kliniczne z podwójnie ślepą próbą, kontrolowane placebo, dotyczące spożycia dwóch rodzajów hydrolizatów kolagenu, które składają się z różnych ilości bioaktywnych dipeptydów Pro-Hyp i Hyp-Gly. Poprawę warunków skóry, takich jak nawilżenie skóry, elastyczność, zmarszczki i szorstkość, porównano z grupą placebo, na początku badania oraz w 4 i 8 tygodniu po rozpoczęciu badania. Dodatkowo oceniano bezpieczeństwo suplementacji diety tymi peptydami badaniami krwi. Hydrolizat kolagenu o większej zawartości bioaktywnych peptydów kolagenowych  wykazał znaczną i większą poprawę niż hydrolizat kolagenu o niższej zawartości bioaktywnych peptydów kolagenowych (L-CP) i placebo, w nawilżeniu skóry twarzy, elastyczności i widoczności zmarszczek w porównaniu z grupą placebo.

Teraz czas na metaanalizę. Do przeglądu włączono jedenaście badań obejmujących łącznie 805 pacjentów. W ośmiu badaniach stosowano hydrolizat kolagenu, 2,5 g / dobę do 10 g / dobę, przez 8 do 24 tygodni, w leczeniu odleżyn, suchości skóry, starzenia się skóry i cellulitu. W dwóch badaniach stosowano trójpeptyd kolagenu w dawce 3 g / dobę przez 4 do 12 tygodni, przy znacznej poprawie elastyczności i nawilżenia skóry. Wreszcie, jedno badanie z użyciem dipeptydu kolagenu sugeruje, że skuteczność przeciwstarzeniowa jest proporcjonalna do zawartości dipeptydu kolagenu.

Wstępne wyniki są obiecujące w przypadku krótko- i długoterminowego stosowania doustnych suplementów kolagenu w celu przyśpieszenia procesu gojenia się ran i w profilaktyce starzenia się skóry. Doustne suplementy kolagenowe zwiększają również elastyczność skóry, nawilżenie i gęstość kolagenu w skórze.

Z czego może wynikać efektywność suplementacji kolagenem?

Dowody uzyskane z tych systematycznych przeglądów wskazują, że doustne podawanie nienaruszonego lub zhydrolizowanego kolagenu poprawia kliniczne objawy zdrowia skóry. Prawie wszystkie z włączonych badań donosiły o korzystnych skutkach suplementacji kolagenu i nie zaobserwowano żadnych niespójności w tym zakresie między badaniami. Podkreśla się bezpośredni wpływ peptydów kolagenowych na fibroblasty, sugeruje się makrofagi M2 również odpowiadają za efekt biologiczny suplementacji. W badaniach wykazano, że suplementacja poprawia funkcję bariery skórnej, indukuje syntezę kolagenu i kwasu hialuronowego oraz pobudza wzrost i migrację fibroblastów. Liczne badania wykazały, że peptydy powstałe w wyniku spożycia hydrolizatu kolagenu i wykryte w krwiobiegu mają właściwości chemotaktyczne dla fibroblastów skóry, wspomagając proces regeneracji skóry. Dodatkowo Pro-Hyp zwiększa produkcję kwasu hialuronowego przez fibroblasty skóry. Odkrycia te sugerują, że ilości Pro-Hyp i Hyp-Gly we krwi są ważnymi czynnikami wykazującymi skuteczność hydrolizatów kolagenu na zdrowie skóry.

Hydrolizat kolagenu według badań charakteryzuje się szybkim wchłanianiem w przewodzie pokarmowym, przenikaniem do krwiobiegu w postaci małych peptydów i akumulacją w skórze 96 godzin po spożyciu. Po spożyciu peptydy kolagenowe mogą pozostawać w skórze właściwej do 14 dni. Po spożyciu zhydrolizowanego kolagenu w krwiobiegu wykryto prolinę i hydroksyprolinę. Suplementacja peptydami kolagenowymi wykazała szczególnie stymulujący wpływ na metabolizm komórkowy skóry, poprawiając biosyntezę białek macierzy zewnątrzkomórkowej, a tym samym przywracając strukturę skóry. Efekty biologiczne promowane przez pochodzące z żywności peptydy kolagenowe są związane ze spożyciem kolagenu w jego hydrolizowanej postaci. Specyficzna i złożona wieloetapowa hydroliza prowadzi do powstania biologicznie aktywnych peptydów kolagenowych, które, jak udowodniono, stymulują metabolizm skóry i mają pozytywny wpływ na właściwości skóry.

Podsumowując, według badań suplementacja kolagenem może wpływać na takie parametry jak elastyczność i sprężystość skóry. Badań potwierdzających zasadność suplementacji tym białkiem jest naprawdę dużo i w sumie ogromna grupa badawcza brała udział w tych badaniach. Chociaż ogólnie uważa się, że produkty pochodzące z kolagenu są hydrolizowane do aminokwasów w przewodzie pokarmowym przed wchłonięciem do układu krążenia, istnieje wiele dowodów wskazujących, że peptydy mogą być wchłaniane częściowo w stanie nienaruszonym. Mogą one wpływać na metabolizm fibroblastów i stymulować syntezę białek macierzy zewnątrzkomórkowej. Mogą również przyspieszać proces regeneracji skóry i wpływać na jej wzmożone nawilżenie.

Klaudia Lorbiecka

Kosmetolog i trycholog w Soft Skin Dermaclinic. Twórczyni bloga o tematyce kosmetologicznej cosmalogica.pl.